کد مطلب:48510 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

خداوند در قرآن كريم بر مسئله كفر و شرك تأكيد دارد و كمتر در نحوة پرستش، سخني به ميان آورده است؟ حال آيا صحيح است ما بخواهيم كه همه، خداوند را آن گونه كه ما پرستش ميكنيم، پرستش كنند؟

اگر منظورتان اين است كه چون خداوند فرموده كافر و مشرك نشويد و از سوي ديگر در نحوة عبادت، سختگيري نكرده است، پس لزومي ندارد كه بگوييم همه موحدان ـ اعم از مسيحي، يهودي، سنّي و... ـ، آن گونه كه ما (شيعيان) عبادت ميكنيم، بايد عبادت كنند; پاسخ را در ضمن چند مطلب بيان ميكنيم:

1. مسئله كفر و شرك، دربارة جهان بيني و اصول اعتقادي است، ولي عبادت و نحوة آن، در مورد ايدئولوژي و فروع است;

2. در قرآن كريم، همان گونه كه به موضوع توحيد و كفر و شرك پرداخته شده است، به پرستش و عبادت نيز، كه نماد روشن آن نماز است، تأكيد فراوان شده است; از اين رو، دربارة واژة الصلاة 67 بار ، واژة صلاتي يك بار، واژة صلاتهم شش بار، واژة صلاته يكبار، واژة صلاتك سه بار، به كار گرفته شده است; اين آيهها و آيههاي مانند آن كه در جهت عبادت و پرستش است، حكايت از آن دارد كه مسئلة عبادت، چيزي نيست كه در قرآن كريم كمتر از آن سخن به ميان آمده باشد; افزون بر اين، در روايات كه عهده دار بيان جزئيات هستند، مطالب بسياري دربارة عبادت و پرستش خداوند، مشاهده ميشود.

3. چون انسان خود نميتواند تشخيص دهد كدام عبادت مصلحتش را تأمين ميكند، از اين رو، چگونگي عبادت را از خداوندِ مصلحتدان يا از فرستادگان او ميگيرد; اما اين كه چگونه ما ميتوانيم نوع عبادت را از خداوند يا فرستادگان او بگيريم، پاسخ آن است كه انسان يا بايد خودش متخصص باشد و بتواند از منابع اصلي يعني قرآن، روايات، عقل و اجماع، احكام و نوع عبادت را به دست آورد كه در اين صورت، مشكلي نيست و وظيفه همين است و نياز به ديگري نيست و يا خودش مجتهد و متخصص نيست; در اين صورت طبيعي است كه بايد از مرجع، يعني از متخصصان اين فن، تقليد كرده، به دستورهاي ديني عمل كند. قرآن كريم، دربارة رجوع جاهل به عالِم دو بار ميفرمايد: فَسْ ?‹َلُوَّاْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَتَعْلَمُونَ ;(نحل، 43) اگر نميدانيد از آگاهان بپرسيد.

بنابراين، اين كه فرمودهايد تأكيد قرآن بيشتر بر روي كفر و شرك است، اما در نوع عبادت سختگيري نكرده است، ميگوييم 1. كفر و شرك دربارة جهان بيني و اصول اعتقادي است و عبادت يك امر فردي و فرعي است. 2. راه فهم نوع عبادت و عمل به آن، قاعده و قانون خود را دارد كه مجتهدان و مراجع بزرگوار، آن را بيان كردهاند و بيان نوع عبادت از منابع خاص خود، دليل بر سختگيري آن نيست و همة ما ميخواهيم، آن گونه كه خداوند راضي است، او را عبادت كنند.